Anlaşmalı Boşanma Portokolünün Geçersiz Sayılması

TMK Md. 168/3 ‘ de düzenlenen anlaşmalı boşanma kurumu, Türk yargısının en büyük problemlerinden biri olan uzun yargılama süresi sorununa, boşanma davaları yönünden, bir çözüm getiriyor olsa da çok kısa sürede son derece hayati konularda kesin hükmün ortaya çıkmasını sağlayarak geri dönüşü zor hak ihlallerine sebebiyet verebilmektedir.

Uygulamada, eşler, çocuklarının etkilenmemesi gibi özel nedenlerle bir an önce boşanmak istediklerinden, makul bir sürede ve dikkatli bir şekilde düşünecek olsalar kabul etmeyecekleri anlaşmalı boşanma şartlarını içeren protokollere imza atmaktadırlar.

Anlaşmalı boşanma

Anlaşmalı boşanma sürecinde kabul ettiği koşullardan memnuniyet duymayan çok sayıda kişi bulunmaktadır. Zira yukarıda belirttiğimiz üzere eşler çok acele karar vermekte ve onların bu acelesi de yargı makamlarınca da denetlenememektedir.

Bu konuda düzenleme yapılıp anlaşmalı boşanma kurumunun iyileştirilmesi gerektiğine inanıyoruz. Bununla beraber Yargıtay içtihatlarıyla, sınırlı da olsa bazı düzeltmeler sağlanmaktadır.

Yargıtay içtihatlarında iştirak nafakası dışında okul, servis, yemek giderleriyle ilgili olarak diğer eş aleyhine hüküm kurulması, iştirak nafakası eğitim giderlerini de içerecek şekilde belirlenmişse veya eğitim giderleri de dahil edildiğinde çocuğun ihtiyaçlarını karşılamaya yeterliyse , bozma nedeni sayılmaktadır. Esasen iştirak nafakasının çocuğun eğitim, öğretim giderleri de dikkate alınarak belirlenmesi gerekir. Türk Medeni Kanununun 182. maddesinin 2. fıkrası hükmüne göre velayetin kullanılması, kendisine verilmeyen eş, çocuğun bakım ve eğitim giderlerine (iştirak/katılma nafakası) gücü oranında katılmak zorundadır. İştirak nafakası kapsamına yiyecek, giyecek, barınma, sağlık, dinlenme, eğitim, öğretim, harçlık vs. giderleri girmektedir. Bu nedenle iştirak nafakasının, çocuğun eğitim giderlerini de kapsadığı kabul edilir. Bununla birlikte uygulamada kararlaştırılan iştirak nafakasına ilave olarak , özellikle müşterek çocuk özel okulda okuyorsa eğitim giderlerinin de nafaka yükümlüsüne tarafından karşılanacağının kararlaştırıldığı gözlenmektedir. Bu durumda kural olarak tarafların anlaşması, sözleşme özgürlüğü prensibi, nedeniyle geçerli ise de kanaatimizce, kararlaştırılmış veya hüküm altına alınmış olan iştirak nafakası eğitim giderleri için de yeterli ise, nafaka yükümlüsünün bu duruma itiraz ederek, protokolün ilgili hükmünü geçersiz saydırma imkanı bulunmaktadır. Buna ilişkin Yargıtay 2. Hukuk dairesinin kararları için tıklayınız.