Aşağıda idari gözetim kararı ve idari gözetim kararına karşı yapılabilecek başvurular incelenecektir.

İdari Gözetim Kararı Nedir?

İdari gözetim kararı; sınır dışı edilmesine karar verilen yabancının, belli koşulların varlığı halinde deport edilene kadar bir gözetim merkezinde tutulmasına dair, sınır dışı etme kararı veren makam tarafından alınan ek idari bir karardır. Deport edilmesine karar verilen yabancının bir geri gönderme merkezinde tutulması idari gözetim kararı ile mümkün olabilir.

YUKK M. 54 kapsamında olan yabancıların kolluk kuvvetleri tarafından yakalanmaları veya bu kapsamda olduklarının tespit edilmesi halinde haklarında yetkili makam tarafından (valilik) sınır dışı etme kararı kararı verilir.

Hakkında deport kararı verilenlerden;

• kaçma ve kaybolma riski bulunan,
• Türkiye’ye giriş veya çıkış kurallarını ihlal eden,
• sahte yada asılsız belge kullanan,
• geçerli bir mazereti bulunmaksızın Türkiye’den çıkmaları için tanınan sürede çıkmayan,
• kamu güvenliği, kamu sağlığı ve kamu düzeni bakımından tehdit oluşturanlar hakkında yetkili makam (valilik) tarafından idari gözetim kararı verilir.

İdari Gözetim Kararına İtiraz

İdari gözetim kararına karşı yargı yoluna başvurulabilir. İdari gözetim kararı ve alternatif yükümlülüklere karşı başvuru yolları ile usulü Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununda ayrıntılı olarak düzenlenmiştir. Başvuru, hakkında idari gözetim kararı verilen kişi, yasal temsilcisi veya avukatı tarafından yapılabilir. Başvurunun yapılması idari gözetim sürecini durdurmaz. Başvuruya dair dilekçe sulh Hukuk mahkemesine veya sulh hukuk mahkemesine ulaştırılmak üzere idareye verilir. Sulh ceza hâkimi incelemeyi 5 gün içinde sonuçlandırır ve kararı kesindir. Bununla birlikte idari gözetim altına alınan yabancı, yasa temsilcisi ya da avukatı, idari gözetim şartlarının ortadan kalktığı veya değiştiği iddiasıyla yeniden sulh ceza hâkimine başvurabilir. Bu süreç bir bakıma tutukluluk veya adli kontrol kararına itiraza benzer.

İdari gözetim kararına karşı sulh ceza hakimliğinde yargı yoluna başvuranlardan, avukatlık ücretlerini karşılama imkânı bulunmayanlara, talep etmeleri hâlinde, Avukatlık Kanunu hükümlerine göre avukatlık hizmeti sağlanır.

İdari Gözetime Alternatif Yükümlülükler

Sınır dışı edilmesine karar verilen kişi idari gözetim altına alınmak yerine belirli alternatif yükümlülüklere de tabi tutulabilir. Bu yükümlülükler YUKK m. 57/A ‘ da sayılmıştır. Buna göre yabancıya, gözetim altına alınmak yerine, aşağıdaki yükümlülüklerden bir veya birkaçı yüklenebilir.

• Belirli adreste ikamet etme yükümlülüğü
• Bildirimde bulunma yükümlülüğü

Sınır dışı edilmesine karar verilen yabancı, idari gözetim altına alınmadan belirli aralıklarla göç idaresi yetkililerine bildirimde bulunma yükümlülüğüne tabi tutulabilir.

• Aile temelli geri dönüş

Sınır dışı edilen yabancının ülkesine geri dönmesini ve bu dönüşün ailesiyle birlikte gerçekleşmesini ifade eder. Bununla, yabancıların ülkelerine güvenli ve gönüllü bir şekilde ve aile birliğini bütünlüğünü koruyarak dönmelerini teşvik etme amaçlanır.

• Geri dönüş danışmanlığı

Geri dönüş danışmanlığı, sınır dışı edilen yabancıların kendi ülkelerine geri dönüşlerini planlama ve bu süreci yönetme konusunda yardım ve rehberlik sağlayan bir kamusal hizmeti ve yabancının gözetim altına alınmak yerine bu türden bir hizmet programından yardım almasını öngören bir yükümlülüğü ifade eder.

• Kamu yararına hizmetlerde gönüllülük esasıyla görev alma

Sınır dışı edilen yabancının, geri gönderme merkezinde tutulmak yerine toplum yararına hizmetlerde gönüllük esasıyla çalışmasını öngören alternatif yükümlülüktür.

• Teminat yükümlülüğü

Sınır dışı edilen yabancının idari gözetim altına alınmak yerine belirli bir miktar teminat ödeme yükümlülüğüne tabi tutulmasıdır. Bu türden yükümlülükler yabancının yasal taahhütlerine uymasını teşvik edebilir.

• Elektronik izleme

Bazı durumlarda sınır dışı edilen yabancıyı idari gözetim altına almak yerine alternatif olarak elektronik izleme cihazlarıyla izlemek de tercih edebilir. Bu, kişinin belirli bir coğrafi bölgede kalması, belirli saatlerde evinde bulunması veya belirli bir bölgeyi terk etmemesi anlamına gelebilir.

Yabancıya getirilecek yükümlülüklerin süresi 24 ayı geçemez.

Geri Dönüş Danışmanlığı

Geri dönüş danışmanlığı, göçmenlerin veya sığınmacıların, yurtdışından kendi ülkelerine veya köklerine geri dönüşlerini planlama ve bu süreci yönetme konusunda yardım ve rehberlik sağlayan bir hizmet türünü ifade eder. Bu danışmanlık hizmeti, göçmenlerin ülkelerine dönüş kararı aldıklarında karşılaşabilecekleri zorluklarla başa çıkmalarına yardımcı olmayı amaçlar. Yetkili makam hakkında sınır dışı etme kararı bulunan yabancıya idari gözetim altına alınması yerine geri dönüş danışmanlığı programlarına katılma yükümlülüğü getirebilir.

Geri dönüş danışmanlığı, aşağıdaki alanları kapsayabilir.

Hukuki Danışmanlık: Geri dönüş sürecinin yasal yönlerini ele alır. Kişilerin pasaport, vize veya diğer gerekli belgeleri almasına yardımcı olabilir.

İdari İşlemler: Geri dönüşün resmi işlemlerini yönetir. Bu, göçmenlerin ülkeden ayrılma ve ülkelerine dönüş için gereken izinleri almasını içerebilir.

Ulaşım ve Lojistik Düzenlemeler: Ulaşım, konaklama ve seyahat düzenlemelerini planlar. Göçmenlere ülkelerine güvenli ve sorunsuz bir şekilde dönmelerine yardımcı olabilir.

Sosyal ve Kültürel Uyum: Ülkeye dönüş sürecini kolaylaştırmak için kişileri ülkelerinin kültürüne ve toplumuna yeniden uyum sağlamalarına yardımcı olur.

Eğitim ve İstihdam: Geri dönüş danışmanlığı, göçmenlere ülkelerine döndüklerinde eğitim ve istihdam fırsatlarını nasıl değerlendirebilecekleri konusunda rehberlik edebilir.

Sağlık ve Güvenlik: Sağlık hizmetlerine ve güvenliğe erişim sağlama konusunda yardımcı olabilir. Ayrıca, kişilerin sağlık kontrollerini yapmalarına ve gerektiğinde tıbbi yardım almalarına yardımcı olabilir.

Duygusal Destek: Geri dönüş, kişiler için duygusal olarak zorlu bir süreç olabilir. Danışmanlar, bu süreçte kişilere destek ve rehberlik sunabilirler.

İletişim ve Bilgi Paylaşımı: Göçmenlerle ülkelerine döndüklerinde iletişim kurma ve bilgi paylaşma konusunda yardımcı olabilir. Bu, aile üyeleri ve arkadaşlarla iletişim kurmayı içerebilir.

Geri dönüş danışmanlığı, göçmenlerin ve sığınmacıların ülkelerine dönmelerini planlama, bu süreci yönetme ve uyum sağlama konusunda rehberlik faaliyetlerini kapsar ve kişilerin ülkelerine sorunsuz bir şekilde geri dönmelerine yardımcı olmayı amaçlar.

İdari Gözetim Kararına İtiraz ve Avukat

İdari gözetim kararına itiraz etmek, gözetim altına alınan yabancının hakkını savunmak, idari kararın kanuni dayanaklarının ve hukuka uygunluğunun mahkeme nezdinde denetlenmesini sağlamak amacıyla yapılan yasal bir başvurudur.  İdari gözetim kararına itiraz etmek için bir avukattan profesyonel yardım almak, süreci daha etkili ve başarılı bir şekilde yönetmeyi sağlayabilir. İşte idari gözetim kararına itirazda avukatın yapabileceği bazı şeyler:

Kararın İncelenmesi: Avukat, idari gözetim kararını detaylı bir şekilde inceler. Kararın dayandığı yasal düzenlemeleri ve idari makamın yetkisini değerlendirir. Eğer hatalar veya eksiklikler varsa, bu konuları tespit eder.

İtiraz Nedenlerinin Belirlenmesi: Avukat, müvekkiliyle iş birliği içinde idari gözetim kararına yönelik itiraz nedenlerini belirler. Bu nedenler, yasal hatalar, yetersiz ve makul olmayan gerekçeler veya kişisel hak ihlalleri gibi çeşitli nedenlere dayanabilir.

İtiraz Dilekçesinin Hazırlanması: Avukat, idari gözetim kararına itiraz etmek amacıyla usulüne uygun bir dilekçe hazırlar. Bu dilekçe, itiraz nedenlerini ve savunmayı içerir. İtiraz dilekçesi, yasal argümanlarla desteklenir ve etkili bir şekilde ifade edilir.

Gerekli Belgelerin Toplanması: İtirazın desteklenmesi için gerekli belgeleri toplama sürecini yönetir. Bu belgeler, kararın hatalı olduğunu gösteren, müvekkilin haklarının ihlal edildiğini kanıtlayabilecek dokümanlardır.

Mahkeme Süreçlerinin Yönetimi: Eğer idari gözetim kararına itirazın sonucu mahkeme sürecini gerektiriyorsa, avukat müvekkili mahkemede temsil eder. Mahkeme süreci boyunca savunma yapar, kanıtları sunar ve yasal argümanlarını destekler.

Uygun Stratejilerin Geliştirilmesi: Avukat, müvekkilinin özel durumunu ve hedeflerini dikkate alarak uygun itiraz stratejileri geliştirir. Bu stratejiler, idari kararın geri çekilmesini, iptal edilmesini veya değiştirilmesini amaçlayabilir. Örneğin, müvekkilin, idari gözetim altına alınması yerine gönüllü olarak ülkeyi terk etmeye davet edilmesini sağlama gibi.

Hukuki Danışmanlık ve Rehberlik: Avukat, müvekkilini idari gözetim kararı ve itiraz süreci hakkında doğru bilgilendirmek, süreç boyunca rehberlik etmek ve müvekkilin kararlarını bilinçli bir şekilde vermesine yardımcı olmak amacıyla hukuki danışmanlık sağlar.

İdari gözetim kararına itiraz etmek karmaşık bir süreç olabilir ve yerel yasalara, idari düzenlemelere ve pratiklere bağlı olarak farklılık gösterebilir. Bu nedenle, bir avukattan profesyonel yardım almanız önerilir.