Endüstriyel tasarımların korunması Sınai Mülkiyet Kanunu ve haksız rekabete ilişkin genel hükümler yoluyla sağlanmaktadır.

Tescilli Tasarımların Korunması:

Endüstriyel tasarım haklarının korunma şartları SMK m.56’da düzenlenmiştir. Bunlar ‘yenilik’ ve ‘ayırt edicilik’ tir.   Hukukumuzda tasarım koruması bakımından “mutlak yenilik” şartı benimsenmiştir. Mutlak yenilik; tasarımın daha önce hiçbir suretle kamuya sunulmamış olduğu olmasıdır. Yasal düzenlemeye göre “ayırt edicilik” ise, tasarımın bilgilenmiş bir kullanıcı üzerindeki etkisidir. Tescilli tasarımlar, tasarım sahibine tasarım üzerinde tekel oluşturacak nitelikte geniş yetkiler sağlayan mutlak nitelikte haklar bahşetmektedir.

Bu hakların kapsamı SMK m. 59 ‘ da düzenlenmiştir. Buna göre tasarımdan doğan haklar münhasıran tasarım sahibine aittir. Üçüncü kişiler, tasarım sahibinin izni olmadan koruma kapsamındaki tasarım veya tasarımın uygulandığı ürünü üretemez, piyasaya sunamaz, satamaz, ithal edemez, ticari amaçlı kullanamaz veya bu amaçlarla elde bulunduramaz ya da bu tasarım veya tasarımın uygulandığı ürünle ilgili sözleşme yapmak için öneride bulunamaz. (SMK m. 59/1)

Tescilsiz Tasarımların Korunması:

SMK kapsamında tescilsiz tasarımlar da belirli koşullar altında korunmaktadır. Bununla birlikte tescilli tasarımların korunma alanı daha geniştir.

Tescilsiz tasarım, ilk kez Türkiye’de kamuya sunulmuş olması hâlinde korunur. (SMK m. 55/4) Tescilsiz tasarımın ilk kez Türkiye’de kamuya sunulmuş olduğunu ispat yükü tescilsiz tasarım hakkı sahibi üzerindedir. Yine tescilsiz bir tasarım, sahibine, tescilli tasarımlar için belirli fiillere yönelik olarak öngörülmüş engelleme hakkını sadece korunan tasarımın aynısının veya genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerinin kopyalanarak alınması hâlinde verir. SMK m. 81 ‘ de sayılan diğer hallerde korumadan yararlanamaz. Bunun dışında Korunan tasarımın kendi tasarımından önce kamuya sunulduğunu makul yollarla bilmesi mümkün olmayan bir tasarımcı tarafından bağımsız olarak yapılan tasarımın koruma kapsamındaki tasarımdan kopyalanmış olduğu kabul edilmez. (SMK, m.59/2) 

Tasarım hakkına tecavüz teşkil eden fiiller SMK, m.81’de tahdidi olarak sayılmıştır. Anılan hükme göre, tasarım sahibinin izni bulunmaksızın;

• tasarımın aynısını veya genel bir bakış ile farkı bulamayacak şekilde benzerini üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme akdetmek amacıyla tavsiye vermek, ticari saikle kullanmak veya bu saiklerle elde bulundurmak, başka yollardan ticaret alanına çıkarmak, ithal etmek,
• tasarım sahibi tarafından lisans sağlanması şeklinde verilmiş hakları tasarım sahibinin izni olmaksızın genişletmek ya da bu hakları lisans sözleşmesinin tarafı olmayan kişilere temlik etmek,
• ve tasarım hakkını gasp etmek fiilleri tasarım hukuku bağlamında tasarım hakkına tecavüz olarak kabul edilmektedir.

Üçüncü kişilerce, kanunda tahdidi olarak sayılan bu fiillerden birinin ya da birkaçının gerçekleştirilmesi durumunda tasarım hakkı sahibinin ilgili kişiye karşı dava açma hakkı bulunmaktadır.

Hemen belirtelim ki mutlak hak niteliğinde olan tasarım hakkı herkese karşı ileri sürülebileceği gibi herkes tarafından ihlal edilebilecek nitelikte bir haktır.

Yine tasarım hakkına tecavüz oluşturan fiillerden bir ya da birkaçını gerçekleştiren kişinin iyi niyetli olması açılabilecek hukuk davaları yönünden bir önem taşımamaktadır.