Başlıklar
ToggleÜlkemizde ulaşım sektörünün % 90’ından fazlası karayolu ulaşımı ile yapılmaktadır. Karayolları Trafik Kanunu’nda trafik kazası; “karayolları üzerinde hareket halinde olan, bir ya da birden fazla, aracın karıştığı ölüm, yaralanma veya maddi zararla sonuçlanan olay” şeklinde tanımlanmaktadır.
Trafik kazalarının bir sonucu olan maddi- manevi tazminat davaları, uygulamada en sık karşılaşılan tazminat davaları türüdür. Trafik kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası, en az bir motorlu aracın dahil olduğu bir kazada ölüm ve yaralanma gibi bedensel zararlar ile üçüncü kişilere ait ev, araba, arazi gibi malvarlıklarında meydana gelen zararlarının giderilmesi amacıyla zarara uğrayan kişiler tarafından trafik kazasında sorumluluğu bulunanlara karşı açılan bir tazminat davası türüdür.
Trafik kazası tazminatı, uygulamada hem bedensel hem de malvarlığı zararlarını ifade etmek üzere kullanılmakta olup trafik kazası nedeniyle tazminat davasının hukuki dayanağı, trafik kazasının bir haksız fiil sorumluluğu doğurmasıdır.
TBK md.49- “Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür. Zarar verici fiili yasaklayan bir hukuk kuralı bulunmasa bile, ahlaka aykırı bir fiille başkasına kasten zarar veren de, bu zararı gidermekle yükümlüdür.”
Bu sorunun cevabını 3 durumda değerlendirmek doğru olacaktır.
a) Trafik kazasında yaralanma meydana gelmişse; yaralanan şahsın bizzat kendisi maddi ve manevi tazminat davası açabilir. Yaralanan kişi maluliyet nedeniyle çalışma hayatı boyunca uğrayacağı işgücü kaybı nedeniyle maddi tazminat; trafik kazası nedeniyle uğradığı elem, keder ve üzüntü nedeniyle de manevi tazminat talep edebilir.
b) Trafik kazasında ölüm meydana gelmişse; ölenden yaşarken destek alan herkes maddi ve manevi tazminat davası açabilir. Ölen evliyse eşi ve çocuklarına, bekâr ise anne ve babasına destek verdiği karine olarak kabul edilir. Dolayısıyla bu kişilerin ölenin desteğinden yararlandıklarını ispat etmelerine gerek yoktur. Ölenin nişanlısı, amcası, dayısı, halası, yeğeni gibi herhangi bir yakınının trafik kazası nedeniyle tazminat (destekten yoksun kalma tazminatı) talep edebilmesi için ölen kişiden yaşarken destek aldığını ispatlayabilmesi gerekmektedir.
c) Trafik kazası nedeniyle ağır bedensel bir yaralanma meydana gelmişse; yaralanan kişinin yakınları (anne, baba, eş, çocuklar, nişanlı) sadece “manevi tazminat davası” açabilirler.
BK md.56- “Hâkim, bir kimsenin bedensel bütünlüğünün zedelenmesi durumunda, olayın özelliklerini göz önünde tutarak, zarar görene uygun bir miktar paranın manevi tazminat olarak ödenmesine karar verebilir. Ağır bedensel zarar veya ölüm hâlinde, zarar görenin veya ölenin yakınlarına da manevi tazminat olarak uygun bir miktar paranın ödenmesine karar verilebilir.”
Ayrıca belirtmek gerekir ki Yargıtay kararlarında “ağır bedensel yaralanma”, yaralanan kişinin uzuv kaybı yaşaması veya hayati fonksiyonlarını yerine getirememesi olarak kabul edilmektedir. (Emsal Karar: Yargıtay 21. Hukuk Dairesi E. 2015/17748 K. 2015/20849)
Trafik kazası sebebiyle maddi- manevi tazminat davaları açılmadan önce, dava açma süresinin ne zaman başladığı ve sona erdiği dikkat edilmesi gereken en hayati konulardan biridir. Trafik kazasının yani haksız fiilin meydana geldiği an, tazminat davalarının zamanaşımı süresi işlemeye başlar. Trafik kazalarında da tüm haksız fiillere uygulanan iki zamanaşımı süresinden hangisi davacının lehine ise, o zamanaşımı süresi uygulanır. Trafik kazaları nedeniyle tazminat davası zamanaşımı süreleri şunlardır:
a) Esas Zamanaşımı Süresi: KTK madde 109 uyarınca; “Motorlu araç kazalarından doğan maddi zararların tazminine ilişkin talepler, zarar görenin, zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak iki yıl ve herhalde, kaza gününden başlayarak on yıl içinde zamanaşımına uğrar.” trafik kazası nedeniyle zarar görenin, zararı ve faili öğrendiği tarihten itibaren başlayacak 2 yıllık zamanaşımı süresi olup zarara uğrayan, faili ve zararı daha geç öğrense bile her halde fiilin işlenmesinden itibaren 10 yıllık zamanaşımı süresi söz konusudur.
b) Ceza Zamanaşımı Süresi: KTK madde 109/2 uyarınca; “Dava, cezayı gerektiren bir fiilden doğar ve ceza kanunu bu fiil için daha uzun bir zamanaşımı süresi öngörmüş bulunursa, bu süre, maddi tazminat talepleri için de geçerlidir.” trafik kazası nedeniyle bir suç işlenmişse ceza zamanaşımı süreleri de uygulanır. Trafik kazası neticesinde ölüm veya yaralama varsa, ceza kanununda o suç için öngörülen dava zamanaşımı süresi ne ise, maddi ve manevi tazminat davası açma süresi de o olacaktır. Nitekim ceza kanunundaki temel dava zamanaşımı süresi geçse bile, ceza davası devam ediyorsa, ceza hukukundaki “uzamış dava zamanaşımı” devreye girmişse, ceza davası devam ettiği süre boyunca herhangi bir zamanaşımı süresine bağlı olmadan trafik kazası nedeniyle tazminat davası açılabilmektedir.
Trafik kazası sonucunda ölüm, yaralama veya herhangi bir malvarlığı zararı vuk’u bulması halinde aşağıdaki kişi ve kurumlara tazminat davaları açılabilir:
Ölümlü veya yaralamalı trafik kazaları nedeniyle açılacak maddi ve manevi tazminat davalarında görevli mahkeme kural olarak Asliye Hukuk Mahkemesi’dir (HMK md.2/1). Örneğin, Bursa’da meydana gelen yaralamalı bir trafik kazası nedeniyle tazminat davası açılacaksa, davanın Bursa Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açılması gerekir.
Trafik sigortasını yapan şirkete açılacak tazminat davasına bakmaya görevli mahkeme Asliye Ticaret Mahkemesi’dir (6102 sayılı TTK md. 4/1-a, md.5/1). Zira sigorta şirketinin sorumluluğu ticari bir işten kaynaklanmaktadır. Bu nedenle, trafik kazası nedeniyle aracın sürücüsü, sahibi ve işleteni ile birlikte aracı sigortalayan sigorta şirketine birlikte dava açılacaksa; tüm sorumlular hakkında Asliye Ticaret Mahkemesi’nde tazminat davası açılmalıdır.
Ölümlü veya yaralamalı trafik kazası nedeniyle açılacak maddi ve manevi tazminat davasında birden fazla yetkili mahkeme vardır. Trafik kazası nedeniyle tazminat davasına bakmaya yetkili mahkemeler şunlardır:
HMK md.6- “Davalılardan herhangi birisinin ikametgahı mahkemesinde tüm sorumlululara maddi ve manevi tazminat davası açılabilir.”
HMK md.16/1- “Trafik kazasının meydana geldiği yer mahkemesinde tazminat davası açılabilir.”
HMK md.16/1- “Trafik kazaları nedeniyle açılacak tazminat davaları, zarar görenin, yani davacının ikametgahı mahkemesinde de açılabilir.”
Örneğin, Bursa-Osmangazi’de meydana gelen trafik kazasında kusurlu sürücünün ikametgahı Bursa-İnegöl, araç sahibinin İkametgahı ise Bursa-Karacabey, zarar görenin (davacının) ikametgahı Bursa-Gemlik ise; trafik kazası sebebiyle tazminat davası, Bursa Adliyesinde, Karacabey Adliyesinde, İnegöl Adliyesinde ve Gemlik adliyesinde açılabilir.
Son olarak, HMK md.14/2– “Trafik sigortası şirketinin merkezinin bulunduğu yer mahkemesinde de maddi ve manevi tazminat davası açılabilir.”
Bu sorunun cevabını ölümlü trafik kazası tazminat davası ve yaralanmalı trafik kazası tazminat davası olmak üzere iki ana başlık altında cevaplanması en doğru şekil olacaktır.
a) Yaralanmalı Trafik Kazası Tazminat Davasında:
Yaralanan kişinin kendisi doğal bir sonuç olarak maddi ve manevi tazminat talebinde bulunabilir. Yaralanan kişinin yakınlarıysa hiçbir şekilde maddi tazminat talebinde bulunamazlar. Ancak, yaralanan kişi ağır bedensel bir yaralanma veya uzuv kaybına maruz kalmışsa; yaralanan kişinin yakınları manevi tazminat talebinde bulunabilirler. Maddi ve manevi tazminat istemleri dışında yaralanan kişi TBK madde 54 uyarınca; her türlü tedavi giderini, kazanç kaybını, çalışma gücünün azalmasından ya da yitirilmesinden doğan kayıplarını ve ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan kayıplarını talep edebilir.
b) Ölümlü Trafik Kazası Tazminat Davasında:
Ölümlü trafik kazası tazminat davası, yaralanmalı trafik kazası tazminat davasında olduğu gibi maddi ve manevi tazminat davasının bir türüdür. Ölümlü trafik kazaları nedeniyle açılan tazminat davalarında bize Türk Borçlar Kanunu madde 53 hükmü ışık tutacaktır. İşbu madde hükmünce tazminat sorumlularından aşağıdaki zarar kalemleri talep edilebilir:
Avukat Hüseyin Demirbaş – Staj. Av. Kadir Kağan Demirbaş – Demirbaş Avukatlık Bürosu – Bursa – 26 Mart 2021
25 Comments
faydalı ve kanun maddesiyle açıklanması güzel olmuş, emeğinize sağlık
Teşekkür ederiz.
Merhaba, 02.08.2019 yılında ticari taksi ile taksiren yaralanmalı bir trafik kazası geçirdim. Olay anında polis ekiplerince tutanak, rapor tutuldu alkol testi v.s. Alındı. 2021 10. Ayda birde maddi manevi tazminat davası açmışlar. Bu dava zaman aşımına uğrar mı? Uğramaz ise bu davayı aracın sigortasına yönlendirebilir miyim?
Teşekkürler.
İyi günler kasım ayında bir kaza yaptim öndeki araca benim vurduğum araç bende ona vurdum sonra en öndeki araç arabasinda bişey olmadığını görünce gitti benim vurduğum araçta aksamdan alkok aldığını polis çağirmayalim dedi ve benim aracımda bir hasar olmadığı için ayrıldık beni mahkemeye vermiş kazanır mı ?
Tutanak tutsanız iyi olurdu. Ayrıntılı değerlendirme yapmak gerekir
Merhabalar ben Kasım 2021 ayında bir trafik kazasına karıştım ve bu kaza sonucunda suçlu ışık ihlali yaptıgı için karşı taraf çıktı benim yüzümde yaklaşık 10 cm kadar belirken bir dikiş izi kaldı ve sol kolumda kısıtlılık kaldı bu kişiye manevi tazminat davası açabilir miyim
10/12/2021 trafik kazası . beyin kanaması,kol kırılması ve elde hasar .yüzde /23 rapor.kaza tarihi yaş:44 kazadaki kusur oranı ehliyet yetersizliğinden %25 bana karşıya %75 verdi .tazminat hesaplamasında almam gereken parayı sigorta sirketi değil kendi avukatım 550 bin üzerinden ehliyet yetersizliği nedeniyle 330 bin TL diyor.bu konuda bilgi paylaşırsanız sevinirim.Tesekkurler
İyi günler ben çalışırken motordan düştüm kolum kırıldı düştüğümde iş yerınden gelıp benı dırek hastaneye götürdüler ve düştüğüm yerde motor yagı vardı hastaneye girişim iş kazası olarak yapıldı ancak polıs gıdıp tutanak tutmamıs
İş yerı benden ilk istediği şey ise şirket telefonunun ekran koruyucusu kırılmıs onun ıcın savunma ıstedı iyiymisin dıye soran olmadı şimdi soruyorum sıze tazmınatdavası acabılırmıyım kaza yaptıgım yerde başka işyerı sahıplerı tanık oldu gorduler nasıl bır yol izlemelıyım
Geçirdiğiniz kaza iş kazasıdır. Bu kaza ile illiyet bağı bulunan maddi ve manevi zararlarınız için tazminat davası açabilirsiniz.
Merhaba,
08/08/2021 geçirdiğim bir trafik kazası sonucunda, karşı taraf olay yerinden kaçtı. Önce hastaneye sonrada karakola gidip şikayette bulundum. Dava dosyası bugün açıldı ve bilirkişi tarafından haklı olduğum kanıtlandı. Yalnız karşı taraf taksirle bir kişinin yaralanmasına neden olma suçundan yargılanıyor. Karşı taraf uzlaşma sağlamak istemedi ve bu suçtan anca ufak miktarda para cezası alacağını okudum. Motorsikletimde olan zararı kim karşılayacak? Bunun için ayrı bir dava açmak zorunda mıyım?
Evet. Hukuk mahkemesinde tazminat davası açmalısınız.
merhaba Annem 2013 yılında bir trafik kazası geçirdi. Kaza yüzünden ağır yaralanmalı adli bir dosya açıldı. Ancak biz o zaman tazminat hakkımız olduğunu bilmediğimiz için bir talepte bulunmadık. Şimdi geçmişe yönelik Sigorta firmasından bu bedel talep edilebilir mi ? Yahut mahkeme yoluyla tahsilatı mümkün olur mu. Hastane raporları adli vaka, ameliyat sonrası kalıcı hasar da var.
Ceza mahkemesi kararını (varsa kesinleşme şerhi ile birlikte), adli raporları, kaza tespit tutanağını ve elinizde bulunan kaza ve ceza davası ile ilgili diğer belgeleri info@demirbas.av.tr mail adresine yahut 0542 120 86 16 numaralı WhatsApp hesabımıza göndermeniz halinde kapsamlı bir değerlendirme yapacağız.
Merhaba 17.01.2023 tarihinde bana kasti olarak husumetli gibi görüp bana aracı ile çarpıp kaçtı benim tıbia ve Talus kemiğimde parçalı kırıklıklar oluştu ertesi gün ben hastanedeyken çarpan kişi karakola teslim olmuş bende şikayetçi be davacı oldum oda bnden olmuş araba ile kasten yaralama dan dolayı savcılığa intikal etmiş aracın sigortasından maddi ve manevi tazminatımı alabilirmiyim beş aydır evde yatıyorum üç ayrı ameliyat geçirdim çok mağdurum bana yardımcı olurmusunuz rica etsem
merhaba trafik kazası kaynaklı maddi tazminat davam var 20 01 2021 de yargıtaya gitti sonra 17. hukuk dairesi kapandı 20 04 2021de 4. hukuk dairesine gönderildi hala şu an arşivde görünüyor davam daha çok uzun sürer mi tahmini olarak ne zaman karara çıkar acaba ?
kişidedeki hasara göremi sigorta ödeme yapıyor?
Arkadaşlar ben aracı park ederken arkadaki araca hafif çarptı 1000 TL gibi bir zarar vardı 23.11.2021 de oldu adam bana tazminat davası açmış kaza çok büyük yada ölümlü değildi şükürler olsun o günde aracın sigortası bitmiş 16 ci hukuk mahkemesine dava açmış tazminat değer kaybı diye bu durum ne olur sizce
iyi günler 2015 yılında sahibi olduğum araç yaralamalı trafik kazasına karışmış sürücü kusurlu ve ehliyetsiz. kaza tarafıma söylenmedi ve gizlenmiş. 2016 yılında sigorta yaralanan kişiye 250 bın lira ödeme yapmış sigorta şirketi hakkımda rücu davası açmış o dava halen devam ediyor.
Bunun yanında yaralanan şahıs 2017 yılında araç sahibi olarak benden ve sürücüden davacı olmuş 110 bin lira manevi 1 lirada maddi tazminat davası açmış sözkonusu dava 5 yıldır devam ediyor. sürücünün hiçbir maddi varlığı yok. iş bize dönüyor 30 adet otomobilime ve 4 adet tapuma mahkeme ihtiyati haciz koyuyor bundan dolayı tüm ticari hayatımız bitti. mahkemede 5 yıldır sonuçlanmıyor karşı tarafta anlaşma yoluna girmiyor ne yapabiliriz. dava sonunda sizce hakim ne kadar tazminata hükmeder. yada davamıza siz baksanız olur mu çıkmaza girdik bize yardımcı olabilirmisiniz. iyi çalışmalar.
merhaba eşim kaza yaptı bir kadına vurdu araba ile ama kadın %60 kusurlu olmasına rağmen davayı kazandı suan devletin kestiği cezayı ödüyoruz karsı tarafın avukatıda masraflar için avukatlık parası için bize dava acmış bunu kazanabilirmi
Merhaba 17.01.2023 tarihinde bana kasti olarak husumetli gibi görüp bana aracı ile çarpıp kaçtı benim tıbia ve Talus kemiğimde parçalı kırıklıklar oluştu ertesi gün ben hastanedeyken çarpan kişi karakola teslim olmuş bende şikayetçi be davacı oldum oda bnden olmuş araba ile kasten yaralama dan dolayı savcılığa intikal etmiş aracın sigortasından maddi ve manevi tazminatımı alabilirmiyim beş aydır evde yatıyorum üç ayrı ameliyat geçirdim çok mağdurum bana yardımcı olurmusunuz rica etsem
Merhaba ben 2019 yılında kaza geçirdim kargo aracı %100 kusurlu bulundu omurga kemiğimde kırık meydana geldi %8 ilk raporum var. Maddi tazminatı 2022 Eylül ayında uzlaşarak aldım. Manevi tazminatı ne zaman alırım
Merhaba ben 2019 yılında kaza geçirdim kargo aracı %100 kusurlu bulundu omurga kemiğimde kırık meydana geldi %8 ilk raporum var. Manevi tazminatı ne zaman alırım
yakın tarihte ticari araça arkadan çarptım masraflarını karşıladım adam bu sefer tutanak tutalım diyor tutmayıp dava açsa haklı bulunur mu ?
Merhabalar emekli babam 2018 yılında motordaydın ağır yaralanmalı bir kaza geçirdi bir dönem yatalak kaldı 1 ay özel hastanede kaldı ve evde fizik tedavi gördü kırmızı Işık’ta geçen biri çarptı maddi manevi tazminat bedeli sonuçlandı komik rakamlardı ama 5 yıl geçmesine rağmen ödeme yapılmadı para da pul oldu şuan hiç bir değeri kalmadı bunun için tekrar dava açabiliyor muyuz ayrıca öğrendikki sürücü 18 yaşından küçükmüş hemen orada şoför değişikliği yapılmış mahkeme bunu bilmiyor ne yapabiliriz lütfen yardımcı olunuz
Merhabalar geçen sene bir motosiklet ben dönerkavşağa girerken bana sağ önden çarptı kavşağın içinde, fakat polis tutanağı çok farklı tutmuş beni suçlu onu suçsuz yazmış delil olabilecek nitelikteki resimlerin hiç biri tutanakta yok.Polis ve jandarmayı mahkemeye verebilirmiyim