Başlıklar
ToggleHız denildiğinde aklımıza gelen şeyler arasında adliye ve davalar yer almaz. Ülkemizde, davaların sonuçlanma süresi maalesef çok uzundur ve bazı dava türlerinde birkaç yılı bulabilir. Yine de Boşanma davaları diğer bazı dava türleri ile karşılaştırıldığında görece olarak kısa sürede karara bağlanan davalardandır. Özellikle anlaşmalı boşanma davası şaşırtıcı bir hızla sonuçlanabilir. Her şey doğru yapıldığında 1-2 hafta içerisinde sonuca ulaşmak mümkündür.
Çekişmeli boşanma davasının ise altı aydan önce sonuçlanması imkansız gibidir. Bununla birlikte çekişmeli boşanma davasının da titiz bir takiple biri ön inceleme olmak üzere toplam 4 oturumda, 6-8 aylık bir sürede karara bağlanması mümkün olabilir. Nitekim 2015 yılı adalet istatistiklerine göre asliye mahkemeleri kategorisi içinde yer alan, asliye hukuk mahkemeleri, ticaret mahkemeleri, iş mahkemeleri, tüketici mahkemeleri, aile mahkemeleri, kadastro mahkemeleri, fikri ve sınai haklar hukuk mahkemeleri gibi mahkemelerden ticaret mahkemesinde 451 gün olan ortalama yargılama süresinin, aile mahkemelerinde bunun neredeyse üçte biri kadar (152 gün) olduğu görülmektedir. Ancak bu veriye anlaşmalı boşanma davaları dahil edilerek ulaşıldığı da anlaşılmaktadır. Çok hızlı sonuçlanan anlaşmalı boşanma davaları hariç tutularak sadece çekişmeli boşanma davaları yönünden bir inceleme yapıldığında sürenin bir miktar daha uzaması beklenebilir.
Boşanma davalarının süresi, tarafların anlaşmalı mı yoksa çekişmeli mi boşanmak istediklerine, mahkemelerin iş yüküne, delil durumuna ve tarafların tutumlarına göre değişkenlik göstermektedir. Türkiye’de genel olarak adliye ve mahkemeler söz konusu olduğunda, davaların hızlı sonuçlanması beklentisi maalesef düşük seviyededir. Pek çok dava türü birkaç yıl sürebilirken, boşanma davaları diğer bazı hukuk davalarına kıyasla nispeten daha kısa sürede sonuçlanabilmektedir.
Boşanma sürecinde eğer taraflar anlaşmalı boşanmayı tercih ediyorsa, süreç oldukça hızlı ilerlemektedir. Türk Medeni Kanunu’na göre anlaşmalı boşanma için evliliğin en az bir yıl sürmüş olması, tarafların boşanma ve boşanmanın mali sonuçları konusunda mutabık kalmaları ve bu iradelerini mahkeme önünde bizzat beyan etmeleri gerekmektedir.
Her şey eksiksiz hazırlanıp doğru bir şekilde yürütüldüğünde, anlaşmalı boşanma davası çok kısa bir sürede, bazen 1-2 hafta içinde tamamlanabilir. Tarafların bir anlaşmalı boşanma protokolü hazırlaması, duruşmaya bizzat katılması ve mahkemenin takdirine sunulacak anlaşmanın kamu düzenine aykırı olmaması, bu sürecin hızla tamamlanmasını sağlar. İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyük şehirlerde yoğunluktan dolayı birkaç haftalık ek gecikmeler yaşanabilse de, genel olarak anlaşmalı boşanmalar Türkiye genelinde hızlı bir şekilde sonuçlanmaktadır.
Çekişmeli boşanma davalarında ise durum çok daha farklıdır. Taraflar evliliğin sona ermesi, velayet, nafaka, tazminat gibi konularda anlaşamadıklarında, boşanma davası çekişmeli hâle gelir ve süreç uzar. Çekişmeli boşanma davalarının altı aydan önce tamamlanması ise neredeyse imkânsızdır.
Çekişmeli boşanma davasında, ilk olarak dilekçeler teatisi aşaması (dava dilekçesi, cevap dilekçesi, cevaba cevap dilekçesi ve ikinci cevap dilekçesi) tamamlanır. Ardından ön inceleme duruşması yapılır. Ön inceleme aşamasından sonra tahkikat süreci başlar ve deliller toplanır. Taraflar tanıklarını dinletir, gerektiğinde bilirkişi raporları alınır ve nihayetinde sözlü yargılama ile karar aşamasına geçilir.
Bu süreçler titizlikle ve hızlı bir takip ile yürütülürse, ortalama 4 celse içerisinde, yaklaşık 6-8 ay gibi bir sürede çekişmeli boşanma davası sonuçlandırılabilir. Ancak tarafların usul işlemlerine uymaması, duruşmalara mazeretsiz katılmaması, delil tespitinde yaşanan gecikmeler veya mahkemelerin iş yükü gibi nedenlerle bu süre bir yıla, hatta daha fazla uzayabilmektedir.
2015 yılı Adalet Bakanlığı istatistiklerine göre, asliye mahkemeleri kapsamına giren mahkemeler arasında boşanma davalarına bakan aile mahkemelerinin, ticaret mahkemelerine kıyasla daha hızlı karar verdiği görülmektedir. Örneğin, ticaret mahkemelerinde ortalama yargılama süresi 451 gün iken, aile mahkemelerinde bu süre 152 gün olarak tespit edilmiştir. Ancak burada önemli bir nokta vardır: Bu veriler, hem anlaşmalı hem de çekişmeli boşanma davalarını kapsamakta olup, özellikle hızlı sonuçlanan anlaşmalı boşanma davalarının istatistiği aşağıya çektiği anlaşılmaktadır.
Sadece çekişmeli boşanma davaları özelinde bir değerlendirme yapıldığında, 152 günlük sürenin daha da artması beklenir. Özellikle çocukların velayeti, maddi-manevi tazminat, iştirak ve yoksulluk nafakası gibi konularda taraflar arasında ciddi bir uyuşmazlık varsa, mahkeme süreci kaçınılmaz olarak uzayacaktır.
Mahkemenin yoğunluğu: Büyükşehirlerde davalar, iş yoğunluğu nedeniyle daha geç sonuçlanabilir.
Tarafların uzlaşma isteği: Özellikle çekişmeli davalarda tarafların uzlaşmaya açık olmaması, süreci uzatır.
Delil durumu: Tanık sayısı, bilirkişi incelemesi ihtiyacı ve delil tespitleri süreci etkileyen önemli faktörlerdir.
Avukat desteği: Deneyimli bir avukat ile çalışmak, dava sürecini daha etkili ve hızlı bir şekilde yürütmeyi sağlar.
Boşanma davası ne kadar sürer sorusunun kesin bir cevabı bulunmamakla birlikte; anlaşmalı boşanmalarda 1-2 hafta, çekişmeli boşanmalarda ise ideal şartlarda 6-8 ay gibi bir süre öngörülebilir. Ancak her davanın kendi dinamikleri olduğu unutulmamalıdır. Tarafların süreci hızlı tamamlamak için doğru adımları atmaları, hem zaman hem de manevi yıpranmayı azaltacaktır.
Avukat Meral Demirbaş – Demirbaş Hukuk Bürosu, Bursa, Nisan 2025
2 Comments
Merhaba ben 12 yıldır eşimden ayrı yaşiyorum 3defa boşanma davası açtım çekişmeli olduğu için Bi turlu boşanamiyorum lütfen kurtulmam için ne yapmam gerekiyor
12 yıl uzun bir süre. Görülmüş üç adet dava da düşünülürse bu kadar sürede boşanmanın sonuçlanması gerekirdi. Bir şeyi yanlış yapıyor olmalısınız. 0542 120 86 16 numaralı telefondan iletişime geçmeniz halinde daha kapsamlı bir değerlendirme yapabiliriz.