Yargıtay Kararı: Hükmedilen İştirak Nafakası Müşterek Çocuğun Eğitim Giderleri İçin Yeterli İse Anlaşmalı Boşanma Protokolünde Yer Alan Eğitim Giderlerinin Ayrıca Ödeneceğine Dair Hüküm Geçersiz Olur

YARGITAY 2. HUKUK DAİRESİ
Esas : 2016/13335
Karar : 2016/12661
Tarih : 28.6.2016

ÖZET : Dava, boşanma protokolü gereğince ödenmeyen eğitim masrafları bakımından başlatılan icra takibine ilişkin itirazın iptali istemine ilişkindir. Aslolan sözleşmeye bağlılık ilkesidir. Müşterek çocuk için, hükmedilen aylık 1.050 TL iştirak nafakası eğitim giderlerini de kapsamakta olup, bu hüküm, taraflarca anlaşmalı boşanma sırasında imzalanan protokolün ilgili maddesini ortadan kaldırmıştır. Artık, davalı babadan, müşterek çocuk için ayrıca protokole dayanarak eğitim gideri istenilmesi mümkün değildir. Aksi düşünce babanın iki kez eğitim gideri ödemesi sonucunu doğuracağından, davanın reddine karar verilmesi gerekir.

Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:

Taraflar Türk Medeni Kanununun 166/3. maddesi gereğince anlaşmalı boşanmışlar ve 31.01.2012 tarihli boşanma protokolü mahkemece tasdik edilmiş, karar 24.11.2014 tarihinde kesinleşmiştir. Davacı kesinleşen boşanma protokolünün 5. maddesinde “Tarafların çocukları… ve…’nin öğrencilik süreçlerinde tüm eğitim masrafları babaları tarafından karşılanacaktır.” hükmü gereğince ödenmeyen 2013-2014 öğretim yılına ait eğitim masrafları yönünden davalı aleyhine…. İcra Müdürlüğünün 2014/9912 esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatmış, davalı borçlu erkeğin itirazı üzerine takip durmuştur. Davacı itirazın iptalini istemiş, mahkemece itirazın iptali ile takibin devamına, davacının icra inkar tazminatı talebinin de kabulüne karar verilmiş, kararı davalı temyiz etmiştir.

Davacı 25.09.2013 tarihinde, protokolün 5. maddesine de dayanarak iştirak nafakası davası açmış, dava… Aile Mahkemesi’ nin 2013/760 esas, 2014/509 karar sayılı ilamı ile kabul edilerek müşterek çocuk İnci lehine 650 TL iştirak nafakasına hükmedilmiştir. Karar davacı tarafından temyiz edilmiş, Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin 2014/17939 esas, 2015/4192 karar sayılı ve 16.03.2015 tarihli kararı ile “… Boşanma davasında taraflar arasında düzenlenen protokolün 5.maddesinde İnci’nin öğrencilik sürecinde tüm eğitim masraflarının davalı baba tarafından karşılanacağının belirtildiği anlaşılmıştır. Aslolan sözleşmeye bağlılık ilkesidir. …’nin 8. sınıf öğrencisi olup, kollejde öğrenim gördüğü, okulun yıllık ücretinin 10.557,00 TL olduğu, ayrıca 1.800,00 TL dersane giderinin olduğu anlaşılmıştır. Tarafların gerçekleşen sosyal ve ekonomik durumları, nafakanın niteliği, müşterek çocuğun yaşı, eğitim durumu, ihtiyacı ve nafaka yükümlüsünün (davalı babanın) gelir durumu nazara alındığında, takdir olunan iştirak nafakası miktarı az olup, Türk Medeni Kanununun 4. maddesinde vurgulanan hakkaniyet ilkesine uygun bir nafaka takdir edilmesi gerekirden, yazılı şekilde hüküm kurulması hatalı görülmüş, bu husus bozmayı gerektirmiştir.” gerekçesi ile bozulmuş, bozma üzerine aynı mahkemece 2015/319 esas 2015/456 karar ve 07.07.2015 tarihli ilamla çocuk lehine 1.050 TL iştirak nafakasına hükmetmiştir.

Bu durumda, müşterek çocuk İnci için, hükmedilen aylık 1.050 TL iştirak nafakası eğitim giderlerini de kapsamakta olup, bu hüküm, taraflarca anlaşmalı boşanma sırasında imzalanan protokolün 5. maddesini ortadan kaldırmıştır. Artık, davalı babadan, İnci için ayrıca protokole dayanarak eğitim gideri istenilmesi mümkün değildir. Aksi düşünce babanın iki kez eğitim gideri ödemesi sonucunu doğurur. Bu sebeple, davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yetersiz gerekçe ile davanın kabulüne karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda gösterilen sebeple BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde yatırana geri verilmesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.28.06.2016(Salı)

YARGITAY 2. HUKUK DAİRESİ
Esas: 2017/938
Karar: 2018/4539
Tarih: 04.04.2018

Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalı erkek tarafından, okul masraflarına yönelik karar ile tazminatlar yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:

1-Dosyadaki yazılara ve mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına göre davalı erkeğin aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yersizdir.

2-Mahkemece ilk kararda tarafların boşanmasına, ortak çocukların velayetinin anneye verilmesine, çocukların her biri yararına 1.500 TL. tedbir – iştirak, kadın yararına 3.000 TL tedbir- yoksulluk ve 150.000 TL maddi, 100.000 TL manevi tazminata hükmedilmiş, hüküm taraflarca temyiz edilmiş ve Dairemizin 08.12.2015 tarih ve 2015/6299 esas, 2015/23553 karar sayılı ilamı ile davacı kadının çocukların okul ücretlerinin karşılanması talebi yönünde olumlu veya olumsuz bir karar verilmemesi ve maddi tazminatın miktarının az olması sebepleri ile hüküm bozulmuştur. Mahkemece bozma ilamına uyulmuş, kadın yararına uygun miktarda maddi tazminata hükmedilmiş ve ortak çocukların okul ücretlerinin davalı erkek tarafından ödenmesine karar verilmiştir.

Türk Medeni Kanununun 182. maddesinin 2. fıkrası hükmüne göre velayetin kullanılması, kendisine verilmeyen eş, çocuğun bakım ve eğitim giderlerine (iştirak/katılma nafakası) gücü oranında katılmak zorundadır. İştirak nafakası kapsamına yiyecek, giyecek, barınma, sağlık, dinlenme, eğitim, öğretim, harçlık vs. giderleri girmektedir. Durumun değişmesi halinde hakim istem üzerine nafaka miktarını yeniden belirler veya kaldırır (TMK m. 331).

Somut olayda, daha evvel ortak çocuklar yararına iştirak nafakasına hükmedilmiştir. Yukarıda açıklandığı üzere, iştirak nafakası eğitim giderlerini de kapsadığına göre, davalı için “Ortak çocuklarla ilgili okul ücretleri” adı altında ayrı bir yükümlülük getirilmesi doğru olmamıştır. Bu sebeple, davacının, okul ücretlerinin baba tarafından karşılanması isteminin reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda 2. bentte gösterilen sebeple BOZULMASINA, bozma kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının ise yukarıda 1. bentte gösterilen sebeple ONANMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde yatırana geri verilmesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi. 04.04.2018 (Çrş.)