Boşanma Davalarında Manevi Tazminat

Yasal Düzenleme: TMK Md. 174/2   “Boşanmaya sebep olan olaylar yüzünden kişilik hakkı saldırıya uğrayan taraf, kusurlu olan diğer taraftan manevi tazminat olarak uygun miktarda bir para ödenmesini isteyebilir.”   Manevi tazminata hükmedilebilmesinin koşulları;     Manevi tazminata hükmedilebilmesi için; —Öncelikle ortada bir boşanma kararının olması, yani tarafların boşanmasına karar verilmiş olması,   —Talep olmadan hâkim manevi tazminata hükmedemeyeceğinden bu hususun dilekçede belirtilmiş olması,   —Boşanma kararının verilmesine dayanak teşkil eden nedenler bakımından manevi tazminat talebinde bulunan tarafın, karşı tarafa kıyasla daha az kusurlu bulunması,   —Boşanmaya neden olan olaylar yüzünden davacı eşin kişilik haklarının saldırıya uğramış olması,   —Davacının uğradığı zarar ile boşanma arasında uygun illiyet bağının bulunması yani davacının iddia ettiği manevi zarar, boşama sonucu doğmuş olması gerekir.   Manevi tazminatta amaç, zarara uğratılmış olan manevi değerlerin maddi olarak karşılanması değil, sadece manevi zararın belirli ölçüde giderilmesi, onarılmasıdır.   Manevi tazminatın irat biçiminde ödenmesine karar verilemez. Manevi tazminatın ödenmesi sadece, toptan belirli bir paranın ödenmesi şeklinde olur.  Manevi tazminat talebinde bulunma zamanı;     Manevi tazminat, —Boşanma davasıyla birlikte,   —veya boşanma davası sonuçlandıktan sonra talep edilebilir.   Manevi tazminat, boşanma davası kesinleşinceye kadar yargılamanın her aşamasında istenebileceği gibi işbu talep, boşanma davası sonrasında da dava konusu yapılabilir. Manevi tazminatın boşanma davasıyla birlikte talep edilmesi halinde, boşanma kararının kesinleşme tarihinden itibaren 1 yıl içinde dava açılmalıdır.         Manevi tazminatın istenmesinde zamanaşımı; Evliliğin boşanma nedeniyle sona ermesinden doğan dava hakları, boşanma hükmünün kesinleşmesinin üzerinden 1 yıl geçmekle zamanaşımına uğrar. Bu süre, hak düşürücü süre olmayıp süresinden sonra açılan manevi tazminat davasında karşı tarafın vaktinde zamanaşımı itirazında bulunmaması halinde hâkim; re’sen dikkate alamayacaktır.               Görevli ve Yetkili Mahkeme: TMK Md. 174/2 ye dayanan manevi tazminat taleplerindegörevli mahkeme; Aile mahkemeleridir. Aile mahkemesinin bulunmadığı yerlerde yetkili kılınmış Asliye Hukuk Mahkemeleri dir.     Yetkili mahkeme ise eşlerden birinin yerleşim yeri mahkemesi veya boşanma davasına bakan mahkemedir.    Yargılama Usulü:   TMK Md. 174/2 ye dayanan manevi tazminat davalarında 4787 sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanun hükümleri uygulanır.   Aile Mahkemeleri, önlerine gelen dava ve işlerin özelliklerine göre, esasa girmeden önce, aile içindeki karşılıklı sevgi, saygı ve hoşgörünün korunması bakımından eşlerin ve çocukların karşı karşıya oldukları sorunları tespit ederek bunların sulh yoluyla çözümünü, gerektiğinde uzmanlardan da yardım alarak teşvik eder. Sulh sağlanamadığı takdirde yargılamaya devam olunur ve esas hakkında karar verilir.   Mahkeme tazminat ile ilgili kararı verirken, bünyesindeki uzman, sosyal çalışmacı, pedagog, psikolog kişileri görevlendirerek, tarafların iş, mali ve sosyal durumlarını araştırır.    Manevi Tazminat Taleplerinde Faiz:      Boşanma davalarında maddi ve manevi tazminat ancak boşanma kararının kesinleşmesiyle belirgin ve muaccel bir alacak haline gelir. Bu sebeple faiz uygulaması da dava tarihinden itibaren değil, boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren mümkün olur.