İşçinin İş Yerinde Uyuması Haklı Fesih Nedeni midir?

Hukuki Değerlendirme:

✅ 1. Haklı Fesih İçin Gerekli Unsurlar (İşveren Açısından)

4857 sayılı İş Kanunu madde 25/II gereğince işveren, işçinin:

• Ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışları,
• İş güvenliğini riske atması,
• Görevini yapmamakta ısrar etmesi gibi sebeplerle sözleşmeyi derhal ve tazminatsız feshedebilir.

Eğer işçinin iş yerinde uyuması:

• İş güvenliğini tehlikeye atıyorsa (örneğin elektrik santralinde, vardiyada tek başına),
• İşin niteliği gereği dikkatli olunması gerekiyorsa (örneğin güvenlik görevlisi, operatör, şoför vb.),
• Daha önce defalarca uyarıldığı hâlde aynı eylemi tekrar ediyorsa,

➡️ Bu durumda iş sözleşmesinin haklı fesih nedeni olabilir.

⚠️ 2. Geçerli Fesih Nedeni Olabilir mi?

Eğer uyuma durumu bir defaya mahsus, ciddi olmayan ve telafi edilebilir nitelikteyse, bu durum iş sözleşmesinin geçerli nedenle feshine gerekçe olabilir (İş Kanunu md.18).

Yani işçinin işten çıkarılması mümkün olur ama kıdem ve ihbar tazminatı ödenmelidir.

Yargıtay Uygulaması

Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, benzer olaylarda şu kıstaslara bakmıştır:

“İşçinin iş yerinde uyuması, işin niteliğine göre değerlendirilmeli; tehlike doğurup doğurmadığı, işverenin güvenini sarsıp sarsmadığı dikkate alınmalıdır.”
(Yargıtay 9. HD, 2007/13246 E., 2008/11718 K.)

Hukuk Genel Kurulu 1984/9-126K. 1984/315T. 23.3.1984

Bir başka olayda Yargıtay 9. Hukuk Dairesi ve Yargıtay Hukuk genel Kurulu işçinin işyerinde uyumasını haklı fesih nedeni olarak kabul etmiştir.

✅ Sonuç:

Öneri:

İşverenin bu gibi bir durumda hemen fesih yoluna gitmeden önce disiplin süreci işletmesi, tutanak tutulması, uyarı verilmesi ve delil toplanması önemlidir. Bu şekilde olası bir işe iade davasında fesih savunulabilir hâle gelecektir.

İstersen bu duruma özel bir tutanak örneği ya da fesih bildirimi de hazırlayabilirim. Yardımcı olmamı ister misin?

⚖️ İşçinin İşyerinde Uyuması Haklı Fesih Sebebidir – Yargıtay HGK Kararı İncelemesi (E. 1984/9-126 K. 1984/315)

Karar Özeti:

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, 23.03.1984 tarihli eski bir kararında, işçinin iş yerinde uyumasının işveren açısından haklı nedenle derhal fesih hakkı doğuracağına hükmetmiştir. Kararda, işverenin işçinin bu davranışı karşısında bildirimsiz fesih (derhal fesih) yoluna gitmesinin hukuka uygun olduğu belirtilmiştir.

Bununla birlikte bu kararın Yargıtay’ın eski bir görüşünü yansıttığını, yüksek mahkemenin güncel kararlarında, işin niteliği ile somut olayın özelliklerine örneğin uyumanın tehlike doğurup doğurmadığına bakılması gerektiğine hükmettiğini ve işçinin iş yerinde uyumasını geçerli fesih nedeni olarak ele alma eğiliminde olduğunu belirtmek gerekir.  

Olayın Özeti:

• Davacı işçi, işten çıkarıldıktan sonra tazminat talebiyle dava açmıştır.
• İşveren ise işçinin çalışma saatleri içinde uyuduğunu ileri sürerek sözleşmeyi haklı nedenle feshettiğini savunmuştur.
• Yerel mahkeme, işçiye tazminat ödenmesine karar vermiştir.
• Ancak Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, uyuma eyleminin haklı fesih oluşturduğunu belirterek kararı bozmuştur.
• Yerel mahkeme bozma kararına direnmiş, fakat Hukuk Genel Kurulu, bozma gerekçesini yerinde bulmuş ve direnme kararını bozmuştur.

⚖️ Kararın Hukuki Önemi:

Bu karar, işyerinde uyumanın sadece disiplin cezası değil, aynı zamanda işveren açısından haklı nedenle fesih gerekçesi oluşturabileceğini göstermektedir.

İş Kanunu’na göre, işçinin:

• Görev başında uyuması,
• İş güvenliğini tehlikeye atması,
• İş verimini düşürmesi,
• İşverenin güvenini sarsması,

➡️ İşverenin 4857 sayılı Kanun’un 25/II-h maddesi uyarınca iş sözleşmesini derhal feshetmesi için yeterli sebep olabilir. Yukarıda değinildiği gibi işçinin işyerinde uyması konusundaki güncel Yargıtay uygulaması bu ölçüde katı değildir.  

Yargıtay Kararı Tam Metin: İşçinin İş Yerinde Uyuması Haklı Fesih

 YARGITAY HUKUK GENEL KURULU

E. 1984/9-126K. 1984/315T. 23.3.1984
* İşçinin İşyerinde Uyması ( Haklı Fesih Sebebi ) * Haklı Fesih ( İşçinin İşyerinde Uyuması ) 1475/m.17

ÖZET : Taraflar arasındaki tazminat davasında, davacının işyerinde uyuduğu anlaşılmıştır. Bu durumda işveren açısından bildirimsiz fesih hakkının doğduğunu  kabul etmek gerekir.  

DAVA : Taraflar arasındaki ‘tazminat’ davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Kartal 1. Is Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 17.6.1981 gün ve 434-609 sayılı kararın incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 17.11.1981 gün ve 1981/8770-13775 sayılı ilamı ile; ‘..Davacının işyerinde uyuduğu sabittir. Olayda haklı nedenle fesih halinin gerçekleştiği düşünülmeden davanın kabulü isabetsizdir…’ gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir. Hukuk Genel Kurulu`nca incelenerek direnme kararının suresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve direnme kararının verildiği tarih itibariyle HUMK.`nun 2499 sayılı Yasa ile değişik 438/son fıkrası hükmü gereğince duruşma isteğinin reddine karar verilip dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

KARAR : Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere göre, Hukuk Genel Kurulunca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi Usul ve Yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.

SONUÇ : Davalı vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı HUMK.`nun 429. maddesi gereğince BOZULMASINA, 23.3.1984 gününde oyçokluğuyla karar verildi. 

İşçinin İş Yerinde Uyuması Haklı Fesih